نوع مقاله : ترجمه و نقد

نویسنده

دکترای فلسفه دانشگاه تهران

چکیده

هدف اصلی این جستار نقد و بررسی مقاله‌ای است که پیش‌تر شریف‌زاده و حجتی با عنوان «پارادوکس اخبار از مجهول مطلق: تحلیل مفهوم «خبر»» در همین مجله به چاپ رسانده‌اند. این مقاله‌ با وجود برخورداری از برخی نکات مثبت دربردارندة چندین نکتة قابل نقد است. ما نکات قابل نقد را گزارش می‌کنیم و می‌سنجیم؛ مواردی چون تعبیر «حکم‌ناپذیری» در مجهول مطلق، عدم اعتبار ارجاع به قراملکی و جاهد در نقد راه‌حل‌های پیشینان، تقسیم‌بندی معدوم مطلق به «هستی‌شناختی» و «معرفت‌شناختی»، رابطة مجهول مطلق و معدوم مطلق و راه‌حل آن‌ها، غفلت از قاعدة فرعیه و تعریف قوی قدما از معدوم مطلق، راه‌حل‌های مقاله و تناقض‌گویی‌های مکرر آن؛ عدم موفقیت مقاله در نشان‌دادن خدشه‌پذیر‌بودن راه‌حل پیشینان، خدشه‌پذیربودن تحلیل مقاله از «خبر» و احتمالاً از «سخن» و بدفهمی مقصود قدما، و غفلت از تعریف مجهول مطلق و دلیل خبرناپذیری و سخن‌ناپذیری آن.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Critique of the Paper "the Paradox of Informing from Absolute Unknown: Analyzing the Concept of ‘Information" ‘.

نویسنده [English]

  • Mahdi Assadi

Ph.D in Islamic Philosophy Tehran University,

چکیده [English]

The main purpose of this essay is to review and criticize the paper published earlier in this journal, Logical Study, titled ‘the Paradox of the informing from Absolute Unknown: Analyzing the Concept of information’ written by Sharifzadeh and Hodjati. In spite of having some useful points, the paper is, in several aspects, problematic. We review and criticize respectively such problematic points as: the expression of non-judgeability (ukmnāpadhīrī) in the absolute unknown (majhūl muṭlaq) debate; the invalidity of refer to Qaramaleki and Jahed in the criticism of the previous solutions; absolute non-existent division (ma‘dūm muṭlaq) into ontological and epistemological non-existent; the relationship between the absolute unknown and the absolute non-existent, and their solutions; neglecting the rule of far‘īyah and the predecessors’ strong definitions of the absolute non-existent; the solutions of the paper and its frequent inconsistencies; the successfulness of the paper in showing the indefensibility of the previous solutions; criticism of the analysis of the paper of ‘information’ (khabar) and probably of speech (sukhan); and misunderstanding the predecessors’ purpose; neglecting the definition of absolute unknown and the reason why it couldn’t be informed and spoken.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: absolute unknown
  • absolute non-existent
  • paradox
  • the rule of far‘īyah
  • Judgment
  • Information
  • speech
آملی، محمدتقی (1374)‎. درر الفوائد، قم: مؤسسة دار التفسیر.
ابن‌سینا (1385). الهیات شفاء، تحقیق: حسن حسن‌زاده آملی، قم: بوستان کتاب.
ابن‌سینا (1383). الاشارات و التنبیهات مع شرح الطوسی، الجز الاول، قم: البلاغه.
ابن‌سینا (1375 ق). الشفاء، المنطق، 5. البرهان، راجعه و قدم له: ابراهیم مدکور، به‌تحقیق ابوالعلاء العفیفی، القاهره: الهیئة العامة لشئون المطابع الامیریة.
ابن‌سینا (1970). الشفاء، المنطق، 3. العبارة، تصدیر و مراجعة ابراهیم مدکور، به‌تحقیق محمود الخصیری، القاهره: دارالکاتب العربی للطباعة و النشر.
ابن‌سینا (1371). المباحثات، تحقیق و تعلیق: محسن بیدارفر، قم: بیدارفر.
ابن‌سینا (1364). النجاة، تهران: مرتضوی.
ابن‌سینا (1315). دانش‌نامة علایی، منطق و فلسفه، به‌تصحیح و تحشیة احمد خراسانی، تهران: چاپ‌خانة مرکزی تهران.
ابن‌سینا (1420 ق-1999 م). رسالة فی اقسام العلوم العقلیه، در دایرة المعارف «الفلسفه الاسلامیة»، یصدرها: فؤاد سزکین، ج 42، فی اطار جامعة فرانکفورت، جمهوریة المانیا الاتحادیة: منشورات معهد تاریخ العلوم العربیه و اسلامیه.
ابن‌سینا (1378 ق-1959 م). الشفاء، المنطق، 2. المقولات، راجعه و قدم له: ابراهیم مدکور، بتحقیق الاساتذة: الأب قنواتی، محمود الخضیری، فؤاد الاهوانی، سعید زاید، القاهرة: اداره نشر التراث العربی.
ابن‌سینا (1371 ق-1952 م). الشفاء، المنطق، 1. المدخل، تصدیر الدکتور طه حسین باشا، مراجعه الدکتور ابراهیم مدکور، تحقیق الاساتذة، الأب قنواتی، محمود الخضیری، فؤاد الاهوانی، القاهره: نشر وزارة المعارف العمومیة.
ابن‌سینا (1373). برهان شفا، ترجمه و پ‍ژوهش مهدی قوام صفری،تهران: فکر روز.
ابن‌سینا (1400 ق). رسائل، قم: بیدارفر.
ابن‌سینا (1405 ق. الف). منطق المشرقیین، قم: منشورات مکتبة آیة الله العظمی مرعشی نجفی.
ابن‌سینا (1405 ق. ب). القصیدة المزدوجة فی المنطق، قم: منشورات مکتبة آیة الله العظمی مرعشی نجفی.
ارسطو (1378). ارگانون، ترجمة میر شمس الدین ادیب‌سلطانی، تهران: نگاه.
ارسطو (1980 الف). منطق ارسطو، حققه و قدم له: عبدالرحمن بدوی، الطبعه الاولی، الکویت: وکاله المطبوعات و بیروت: دارالقلم.
ارسطو (1980 ب). فى النفس‏، ترجمة اسحق بن حنین، راجعها علی اصولها الیونانیه و شرحها و حققها و قدم لها: عبدالرحمن بدوى، بیروت: دار القلم.‏
انصاری شیرازی، یحیی (1384). دروس شرح منظومه، ج 2، قم: بوستان کتاب.
خونجی، افضل‌الدین (1389). کشف الأسرار عن غوامض الأفکار، تقدیم و تحقیق: خالد الرویهب، تهران: مؤسسة پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران و برلین؛ مؤسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه آزاد برلین.
داماد، میر محمدباقر (1381). مصنفات میرداماد، به‌اهتمام عبدالله نورانی، ج 1، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى.
داماد، میر محمدباقر (1385). مصنفات میرداماد، الافق‌المبین، به‌اهتمام عبدالله نورانی، ج 2. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى.
رازی، فخرالدین (1381). منطق الملخص، به‌تصحیح احد فرامرز قراملکی و آدینه اصغری‌نژاد، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
ربانی گلپایگانی، علی (1374). ایضاح الحکمة: ترجمه و شرح بدایة الحکمة، ج 1، قم: اشراق.
رضانژاد، غلامحسین (1380). حکمت‌نامه، ج 1، تهران: الزهرا.
سبزواری (1383). اسرار الحکم، مقدمه: صدوقى و تصحیح: کریم فیضى، قم‏: مطبوعات دینى‏.
شریف‌زاده، رحمان و محمدعلی حجتی (1391). «پارادوکس اخبار از مجهول مطلق: تحلیل مفهوم «خبر»»، منطق‌پژوهی، سال سوم، ش 1.
شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم (1378). سه رسالة فلسفی، متشابهات القرآن، المسائل القدسیه، اجوبه المسائل، مقدمه و تصحیح و تعلیق: سید جلال الدین آشتیانی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم.
شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم (1382). شرح و تعلیقه بر الهیات شفا، تصحیح، تحقیق و مقدمه دکتر نجفقلی حبیبی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم (1375). مجموعه رسائل فلسفى صدر المتالهین، تحقیق و تصحیح: حامد ناجى اصفهانى،‏ تهران: حکمت.
شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم (1302). مجموعة الرسائل التسعة، تهران‏: بی‌نا.
شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم (1362). اللمعات المشرقیة فی الفنون المنطقیـة، منطق نوین، با ترجمه و شرح عبدالمحسن مشکوةالدینی، تهران: آگاه.
شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم (1425 ق). الحکمة المتعالـیة فی الاسفار العقلیة الاربعـة، ج 1، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم (1425 ق). الحکمة المتعالـیة فی الاسفار العقلیة الاربعـة، ج 3، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
شیروانی، علی (1388). ترجمه و شرح نهایة الحکمة، ج 1، قم: دار الفکر.
طباطبایی، محمدحسین (1420 ق). بدایة الحکمة، صححه و علق علیه: عباس‌علی زارعی سبزواری، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
عظیمی، مهدی (1387). «ناسازوارة معدوم مطلق و گزاره‌های همتای آن»، مطالعات اسلامی: فلسفه و کلام، سال چهلم، شمارة پیاپی2/81.
فارابی (1404 ق). الالفاظ المستعمله فی المنطق، حققه و قدم له و علق علیه: محسن مهدی، تهران: الزهرا.
فارابی (1408 ق). المنطقیات للفارابی، حققها و قدم لها: محمد تقی دانش پژوه، ج 1، قم: مکتبه آیة الله مرعشی نجفی.
فارابی (1409 ق). المنطقیات للفارابی، حققها و قدم لها: محمد تقی دانش پژوه، ج 2، قم: مکتبه آیة الله مرعشی نجفی.
فارابی (1410 ق). المنطقیات للفارابی، حققها و قدم لها: محمد تقی دانش‌پژوه، ج 3، قم: مکتبه آیة الله مرعشی نجفی.
فارابی (1986). کتاب الحروف، حققه و قدم له و علق علیه: محسن مهدی، بیروت: دار المشرق.
فرامرز قراملکی، احد و محسن جاهد (1384). «قطب‌الدین رازی و حل معمای مجهول مطلق»، اندیشه‌های فلسفی، ش 1 و 2.
فلاحی، اسدالله و سید بهاءالدین موحد ابطحی (1389). «کاربردهای نادرست حمل اولی و شایع»، مجلة فلسفه و کلام اسلامی، ش 2.
فیض کاشانى‏ (1375). اصول المعارف، تعلیق و تصحیح و مقدمه: سید جلال الدین آشتیانى، قم: دفتر تبلیغات اسلامى.
قبادیانى، ناصر خسرو ‏(1363). جامع الحکمتین‏، ‏تصحیح هانرى کربن و دکتر محمد معین، تهران: کتاب‌خانة طهورى.
مصباح یزدی، محمد تقی (1383). شرح نهایه الحکمه، تحقیق و نگارش: عبدالرسول عبودیت، ج 1، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1386). شرح الهیات شفاء (مشکات 1-1/3)، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مطهری، مرتضی (1383). مجموعة آثار، ج 9، قم: صدرا.
ولفسن، ﻫ.ا. (1353). «دو اصطلاح تصور و تصدیق در فلسفة اسلامی»، ترجمة احمد آرام، در: منطق و مباحث الفاظ، تحقیق مهدی محقق و توشی هیکو ایزوتسو، تهران: دانشگاه تهران.
هیدجی، ملامحمد (1363- 1404 ق). تعلیقه الهیدجی علی المنظومه و شرحها، طهران: مؤسسة الاعلمی.
 
Ackrill, J. L. (1963). Aristotle, Categories and De Interpretatione. In Aristotle (1963).
Aristotle (1940). The Work, Translated Under The Editorship Of W. D. Ross, Oxford: Clarendon Press.
Aristotle (1938). Aristotle, Categories, On Interpretation, Prior Analytics, Trans. H. P. Cooke and Hugh Tredennick, Cambridge, MA: Harvard University Press.
Aristotle (1963). Aristotle, Categories and De Interpretatione, Translated with Notes by J. L. Ackrill, Oxford: Clarendon Press.
Aristotle (1991). Complete Works, The Revised Oxford Translation, Jonathan Barnes (ed.), Princeton, N. J.: Princeton University Press.
Cooke, H. P. (1938). ‘On Interpretation’, In Aristotle, Categories, On Interpretation, Prior Analytics, Trans. H. P. Cooke and Hugh Tredennick, Cambridge, MA: Harvard University Press.
Edghill, E. M. (1940). ‘On Interpretation’, In The Work, Trans. W. D. Ross, Oxford: Clarendon Press.