نوع مقاله : ترجمه و نقد

نویسنده

• رحمت‌الله رضایی

دکترای فلسفه از مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

چکیده

تعریف در منطق سنتی به حد و رسم تقسیم می‌شود و حد بنا بر دلایلی دور از دسترس دانسته می‌شود. بنابراین، ‌‌آن‌چه مقدور است ‌‌تعریف رسمی است. اما تبیین چیستی و شرایط رسم ‌‌مشکلاتی را پدید آورده است. نتیجه این‌که رسم به سرنوشت حد گرفتار شده است و نشان داده می‌شود که فاقد ارزش منطقی و معرفت‌شناختی است. به‌ نظر می‌رسد می‌توان در چهارچوب سنت منطق سینوی به بازسازی رسم پرداخت که لازمه‌اش ‌‌بازنگری در تعریف و شرایط آن است. اگر چنین تلاشی موفق باشد ‌‌معلوم می‌شود که نه رسم محدود به مرکب از ذاتیات و عرضیات است و نه عرضیات اختصاص به ماهیات مرکب دارد بلکه شامل ماهیات بسیط، ‌‌عوارض وجودی و حتی عوارض تحلیلی هم می‌شود. بر این اساس، ‌‌می‌توان اقسام قلمرو و کارکردهایی را برای رسم ترسیم و از ارزش منطقی و معرفت‌شناختی آن دفاع کرد تا آن‌جا که رسم می‌تواند همان کارکرد حد را داشته باشد ‌‌بدون این‌که مشکلات آن را داشته باشد.
 

کلیدواژه‌ها

• رسم
• ‌‌شرایط رسم
• ‌‌تعریف مفهومی
• ‌‌عوارض وجود
• ‌‌عوارض تحلیلی
• ‌‌منطق سینوی

عنوان مقاله [English]

Logical Value of Formal Definition

نویسنده [English]

• Rahmatollah Rezaie

Ph.D in Philosophy, Imam Khomeini Institute for Research and Education

چکیده [English]

 
In traditional logic, definitions are divided into essence oriented and accident oriented definitions, which the first one is considered inaccessible for some reasons and thus, the second is seen as the only feasible kind of definition. However explaining the nature and the conditions of the accident oriented definition has created some problems. As a result, accident oriented definition ended up with the fate of essence oriented definition and lost its logical and epistemological value. It seems that one might in the Avicenna's logic tradition reconstructs accident oriented definition, which of course requires reconsidering ‘definition’ and its conditions.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

• accident oriented definition
• essence oriented definition conceptual definition
• Avicennian logic