نوع مقاله : مروری

نویسنده

دانشگاه علوم اسلامی رضوی

چکیده

تمایز ساحت شناخت از افق واقع و تفکیک احکام حاکی از محکی، از مهم ترین و حساسترین مباحث معرفت شناسی است. قواعد منطق عهده دار تحلیل و تبین قوانین کشف مجهول تصوری و تصدیقی است. در منطق سنتی قضیه به عنوان موضوع منطق تصدیقات، معقول ثانی منطقی است و حقیقتی صوری و حکایی دارد. منطق صورت عهده دار تامین ابزار صحت تالیف و ترکیب و استنتاج از قضایاست. محتوای قضیه، نوع پیوند آن با خارج و میزان استقامت معنایی آن از این حوزه بیرون است، به نظر می رسد طرح مباحث موجهات در منطق سنتی، در برخی موارد اسباب تداخل ماده و صورت و اشراب برخی احکام عینی به قضیه ذهنی را فراهم کرده است. ورود فعلیت و دوام و استعداد به موطن قضیه، امری فراتر از حیث صوری در قضیه و مربوط به فرایند تحقق عینی اوصاف و اتصاف موضوع به محمول در عالم خارج است. افزودن این قیود به ساختار قضیه، موجبات اختلال، پیچیدگی، اختلاف، ابهام موجهات در منطق سنتی را فراهم آورده است. در این مقاله، به روش تحلیلی نشان داده ایم، که فضای رایج در منطق سنتی هم در افزودن قیود به ساختار قضیه و هم در اکتفا به جهات محدود محل تامل و مناقشه است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

traditional modal logic, the disruption of proposition structure, and the sufficiency and monopoly in modals

نویسنده [English]

  • GHOLAMALI MOGHADDAM

razavi un

چکیده [English]

The separation of ontological issues from ontology is one of the most important issues in epistemology.
The rules of logic are responsible for analyzing and explaining the laws of detection Unknown conception and Unknown ratification. In traditional logic, the proposition, as the subject of the logic of assertion, is Logical Secondary intelligible and has a formal and anecdotal truth. Formal logic is responsible for providing the instruments of composition between the theorems. The theorem content, the type of its connection with outside world and its Semantic issues are outside from this domain. It seems that the modal discussions in traditional logic, in some cases, have provided the interference of matter and form and entry of some objective rules into the subjective proposition. Actuality, permanence and faculty are Different from the formal. These are related to the process of objective objects in the external world. Adding these modals to the theorem structure has caused confusion, complexity, discrepancy, and ambiguity in traditional modal logic. In this article, we have demonstrated by analytical way that traditional logic can be criticized for adding modals to the proposition structure and, and for limiting the modal logic in certain modals.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : modal Logic
  • Philosophy of logic
  • material logic
  • formal logic
ابن‌سینا (1405ق الف)، منطق الشفاء، کتاب العباره، قم: کتاب‌خانۀ آیۀ‌الله مرعشی.
ابن سینا (1405ق ب)، منطق المشرقیین، قم: کتاب‌خانۀ آیۀ‌الله مرعشی.
ابن سینا (1404ق)، الشفاء (الطبیعیات)، تحقیق سعید زاید، قم: کتاب‌خانۀ آیۀ‌الله مرعشی.
باستین، حامد (1392)، «انتقال ضرروت در موجهات ارسطو، نگاهی ارسطویی»، مجلۀ منطق‌پژوهی، س 4، ش 2.
حلى، حسن بن یوسف (1412ق)، القواعد الجلیة فی شرح الرسالة الشمسیة، تحقیق فارسى حسون، قم: مؤسسة النشر الاسلامى.
رازی، قطب‌الدین محمد (1384)، تحریر القواعد المنطقیۀ، تصحیح محسن بیدارفر، قم: بیدار.
زالی، مصطفی (1397)، «معانی دوگانۀ ضرورت نزد ابن‌سینا: پاسخ به اشکالی مشهور در قیاس موجهات ارسطو»، حکمت سینوی، دورۀ 22، ش 60.
سبزوارى، ملا هادی (1360)‏، التعلیقات على الشواهد الربوبیة، تصحیح سیدجلال‌الدین آشتیانى، مشهد: مرکز الجامعى للنشر.
سبزوارى‏، ملا هادی (1379)، شرح المنظومه، تصحیح و تعلیق حسن حسن‌زادۀ آملى، تهران: نشر ناب‏.
شیرازی، محمد بن ابراهیم (صدرالمتالهین) (1362)، اللمعات المشرقیة فى الفنون المنطقیة، تصحیح مشکاة الدینى، تهران: آگاه.
شیرازی، محمد بن ابراهیم (صدرالمتالهین) (1981)، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعۀ، ‏بیروت: دار احیاء التراث العربی.
طباطبایی(1362)، نهایۀ الحکمه، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
طوسى، نصیرالدین(1371)، الجوهر النضید، تصحیح محسن بیدارفر، قم: بیدار.
فارابى، محمد ابن طرخان (1408ق)، ‏المنطقیات، تحقیق محمدتقى دانش‌پژوه‏، قم: کتاب‌خانۀ آیۀ‌الله مرعشی. 
قاعدی فرد، ابوذر (1394)، «نقیض مرکبات موجهۀ جزئیه نزد خونجی»، مجلۀ منطق‌پژوهی، س 6، ش 2.
کاتبى‏، نجم‌الدین على(1384)، الرسالة الشمسیة، تحقیق محسن بیدارفر، قم: بیدار. 
کرد فیروزجایی، یارعلی (1385)، »مقایسۀ مبنای منطق سنتی و منطق فرگه در تحلیل قضیه»، معارف عقلی، ش 1.
مطهری، مرتضی (1369)، الهیات شفا، تهران: حکمت.
نبوی، لطف‌الله (1389)، «جهت متافیزیکی، جهت محمول، و نظریۀ ”ضرورت بتاته“» مجلۀ متافیزیک، دورۀ 2، ش 7.
‏یزدى، مولى عبدالله (1412ق)، الحاشیة على تهذیب المنطق، قم: مؤسسة النشر الاسلامى‏.