باز‌تأملی انتقادی در بهره‌گیری از سور مرتبة دوم در تحلیل شرطی لزومی
دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1390، صفحه 1-23

چکیده
  نوشتار حاضر تلاشی برای تحلیل سور شرطی لزومی سینوی برپایۀ منطق مرتبۀ دوم است. محققان معاصر صورت‌بندی‌های متفاوتی از شرطی سینوی به زبان منطق جدید عرضه کرده‌اند. از تفاوت‌های اصلی این صورت‌بندی‌ها چگونگی تحلیل سور شرطی بوده است. دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی دربارۀ سور شرطی مبنای آخرین تحلیل‌های محققان قرار گرفته است ...  بیشتر

نظریۀ فراارزشگذارها، ابهام و پارادوکس خرمن

داود حسینی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1390، صفحه 25-48

چکیده
  در این مقاله نظریۀ فراارزشگذارها دربارۀ ابهام توصیف و نقد خواهد شد. این نقد در دو موضع بررسی می‌شود: نخست این‌که، این نظریه نمی‌تواند همۀ شهودهای دربارۀ ابهام را توجیه کند و برای انتخاب شهودهایی که حفظ می‌کند توجیهی ندارد. دوم این‌که، حل روان‌شناختی پارادوکس خرمن بنا‌بر این نظریه یا کافی نیست یا به نفع نظریه نیست و ...  بیشتر

تحلیل پارادوکس دروغگو در چهارچوب نظریۀ ساختاری گزاره‌ها

علیرضا دست‌افشان

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1390، صفحه 49-61

چکیده
  پارادوکس دروغگو جمله‌ای است که دربارۀ خود می‌گوید که کاذب است. در این مقاله نخست دو راه حل سنتی و معروف این پارادوکس نقد و رد می‌شود و سپس به کمک دو پیش‌فرض مهم راه حل جدیدی برای پارادوکس عرضه می‌کنیم. نخست این‌که گزاره‌ها حامل اصلی صدق‌اند و نه جمله‌ها؛ هر‌چند گاه با مسامحه و آسان‌گیری، صدق را به جمله‌ها نیز ...  بیشتر

جهان‌های ناممکن و متون التفاتی از نگاه پریست

بهنام ذوالقدر؛ فرشته نباتی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1390، صفحه 63-84

چکیده
  هین‌تیکا در تحلیل دلالت‌شناسی منطق معرفت به‌قصد پاسخ‌گویی به مسئلۀ همه‌چیزدانیِ منطقی از جهان‌های ناممکن استفاده کرد. پریست نیز همچون هین‌تیکا در تحلیل متون التفاتی به جهان‌های ناممکن متوسل می‌شود. پس از مطالعة رویکردهای متعدد به جهان‌های ناممکن و کاربردهای گوناگون جهان‌های ناممکن در منطق موجهات، پاسخ ...  بیشتر

تعریف‌های ارسطوییِ فرفوریوس از جنس و نوع: مقایسۀ برداشت ابن‌ سینا و بارنز

مهدی عظیمی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1390، صفحه 85-102

چکیده
  فرفوریوس در ایساگوگه تعریف‌هایی دوری از جنس و نوع به‌دست می‌دهد و در توجیه کار خود، به پیروی از ارسطو، بر متضایف‌بودن این دو مفهوم و ضرورت دوری‌بودن تعریف متضایفان تکیه می‌کند. ابن‌ سینا، اما، سخن ارسطو را به‌گونۀ دیگری تفسیر می‌کند و در چندین ‌جا از نوشته‌هایش تعریف‌های فرفوریوس را به‌سختی وامی‌زند. ...  بیشتر

تحلیل عموم‌های سه‌گانة اصول فقه در منطق جدید

اسدالله فلاحی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1390، صفحه 103-126

چکیده
  عموم مجموعی و عموم استغراقی و عموم بدلی سه ‌نوع از انواع عموم‌اند که اصولیان در مبحث عام و خاص و مبحث مطلق و مقید به ‌آن می‌پردازند و برای آن، چه در فقه و چه در اصول، کاربردهای فراوانی یافته‌اند و مثال‌های گوناگونی ذکر کرده‌اند. در این مقاله، برخی از این کاربردها و مثال‌ها را به زبان منطق جدید صورت‌بندی کرده‌ایم ...  بیشتر

آشیل به لاک‌پشت چه گفت؟

هومن محمد قربانیان

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1390، صفحه 127-148

چکیده
  لوئیس کرول در مقالة «لاک‌پشت به آشیل چه گفت؟» یکی از بنیان‌های منطق را زیر سؤال می‌برد و در گفت‌وگویی خیالی این مسئله را مطرح می‌کند که اصولاً چرا باید از مقدمات یک استدلال به ‌نتیجه رسید. آیا منطق به‌تنهایی می‌تواند توجیه‌کنندة استفاده از منطق نیز باشد یا باید کاربرد منطق را در خارج از علم منطق توجیه کرد. ...  بیشتر