تحلیل انتقادی و تسهیل نامگذاری قضایای موجهه مرکبه در منطق سنتی

غلامعلی مقدم

دوره 13، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 167-192

https://doi.org/10.30465/lsj.2022.41425.1404

چکیده
  منطق ابزار اصلاح اندیشه و معیار سنجش فکر است و به اقتضای معیار بودن باید از وضوح و روشنی کافی برای اصلاح پیچیدگی و انحراف فکر برخوردار باشد، نامگذاری و تعیین اصطلاحات از مبادی تصوری هر علم بوده و بیش از بقیه مباحث به این وضوح نیازمند است. با این وجود گاه به دلایلی این ابزار در مقام تبیین و تفهیم قواعد و ساختار های منطقی به ابهام و اجمال ...  بیشتر

ذات‌گرایی و منطق موجهات ارسطو

کامران قیوم‌زاده

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 181-211

https://doi.org/10.30465/lsj.2021.35484.1332

چکیده
  ارسطو با معرفی منطق موجهات در کتاب ارگانون خود از یک طرف و ارائه‌ی نظریه‌ی ذات‌گرایی و مفهوم ذاتی در دو کتاب ارگانون و متافیزیک پیش‌قراول یکی از مهم‌ترین و چالش‌برانگیزترین مباحث متافیزیکی و منطقی در تاریخ فلسفه بوده است. ارائه‌ی تفسیری منسجم از این منطق و منطبق ساختن آن با روایات ذات‌گرایی ارسطو در ارگانون و متافیزیک، یکی از ...  بیشتر

تحلیل انتقادی نامگذاری قضایای موجهه بسیطه در منطق سنتی

غلامعلی مقدم

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 207-228

https://doi.org/10.30465/lsj.2021.33015.1309

چکیده
  سهولت تعلیم، یکی از اصول آموزشی در علوم است. رعایت این اصل در مقام کشف، تعریف، توضیح، استدلال و تبیین نتایج، به تسریع یادگیری کمک می کند. منطق که داعیه دار سنجش و تصحیح فکر و اندیشه است، بیش از دیگر علوم به رعایت این اصل سزاوار است، اما به نظر می رسد، منطق سنتی در تسمیه موجهات کمتر به این قاعده پای بند مانده است. استفاده از لوازم بعید ...  بیشتر

منطق سنتی موجهات ، اختلال در ساختار قضیه و انحصارگرایی در جهات

غلامعلی مقدم

دوره 10، شماره 2 ، مهر 1398، ، صفحه 249-264

https://doi.org/10.30465/lsj.2019.5208

چکیده
  تمایز ساحت شناخت از افق واقع و تفکیک احکام حاکی از محکی، از مهم ترین و حساسترین مباحث معرفت شناسی است. قواعد منطق عهده دار تحلیل و تبین قوانین کشف مجهول تصوری و تصدیقی است. در منطق سنتی قضیه به عنوان موضوع منطق تصدیقات، معقول ثانی منطقی است و حقیقتی صوری و حکایی دارد. منطق صورت عهده دار تامین ابزار صحت تالیف و ترکیب و استنتاج از قضایاست. ...  بیشتر

رویکردی منطقی-ریاضی به اصول فقه

فاطمه سادات نبوی

دوره 10، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 249-277

https://doi.org/10.30465/lsj.2019.4494

چکیده
  در دهه های اخیر، صوری سازی با استفاده از ساختارهای ریاضی، در بسیاری از مباحث که ماهیت منطقی دارند، گسترش یافته است. اصول فقه یکی از این حیطه هاست که ماهیت منطقی دارد و در حقیقت همان منطق حاکم بر استدلال فقهی می باشد.  طراحی یک ساختار به سبک منطق ریاضی برای اصول فقه، هم به لحاظ فراهم آوردن ابزاری کارامد برای نشان دادن تمایز ها در روش ...  بیشتر

برهان وجودی آنسلم و مسئلة مقایسه با خود

حامد قدیری؛ داود حسینی

دوره 4، شماره 1 ، فروردین 1392، ، صفحه 89-108

چکیده
  برهان آنسلم از نمونه‌های نامور برهان‌ وجودی است که قرن‌ها محل بحث فیلسوفان و منطق‌دانان بوده است. یکی از کلیدی‌ترین فرازهای این برهان چنین است که «اگر [آن‌چه فراتر از آن قابل تصور نیست] در ذهن وجود داشته باشد، آن‌گاه می‌توان همین فرد را به‌عنوان موجود تصور کرد که فراتر است». بر اساس این فراز، می‌توان «مسئلة مقایسة با خود» ...  بیشتر

کواین در برابر کریپکی

علی‌اکبر احمدی افرمجانی؛ علی صادقی

دوره 3، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 1-25

چکیده
  ما در این مقاله ضمن بررسی انتقادات مشهورتر کواین به منطق موجهات، تلاش می‌کنیم نشان دهیم که سوای ابعاد سمنتیکی مخالفت کواین با منطق موجهات، می‌توان دیدگاه او در معرفت‌شناسی را به‌مثابة لایه‌ای عمیق‌تر برای رد و طرد منطق موجهات در‌نظر گرفت، گرچه خود کواین تصریحی به این نحوة انتقاد از منطق موجهات نکرده است. در این میان ...  بیشتر

باز‌تأملی انتقادی در بهره‌گیری از سور مرتبة دوم در تحلیل شرطی لزومی
دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1390، ، صفحه 1-23

چکیده
  نوشتار حاضر تلاشی برای تحلیل سور شرطی لزومی سینوی برپایۀ منطق مرتبۀ دوم است. محققان معاصر صورت‌بندی‌های متفاوتی از شرطی سینوی به زبان منطق جدید عرضه کرده‌اند. از تفاوت‌های اصلی این صورت‌بندی‌ها چگونگی تحلیل سور شرطی بوده است. دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی دربارۀ سور شرطی مبنای آخرین تحلیل‌های محققان قرار گرفته است ...  بیشتر

تحلیل سور شرطی لزومی مبتنی بر منطق جدید

علی‌رضا دارابی

دوره 1، شماره 1 ، فروردین 1389، ، صفحه 27-56

چکیده
  نوشتار حاضر تلاشی برای تحلیل سور شرطی لزومی است. رویکرد‌های متفاوتی در تحلیل سور شرطی وجود دارد. بعضی آن را شبه سور می‌دانند و بعضی آن را مبتنی بر منطق زمان و یا منطق موجهات تحلیل نموده‌اند. در این مقاله پس از بررسی و نقد این رویکرد‌ها، ابتدا مصادیق شرطی لزومی در زبان طبیعی را مورد بررسی قرار داده‌ایم، سپس چگونگی فرمول‌بندی ...  بیشتر