نحوة بیان ضرب‌های منتج قیاس در سنت منطقدانان قرون وسطی

سعید انواری

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 25-37

https://doi.org/10.30465/lsj.2021.35703.1335

چکیده
  منطقدانان قرون وسطی برای ضرب‌های منتج قیاس اقترانی حملی اسامی اختصاری انتخاب کرده بودند. این اسامی به نحوی انتخاب شده بود که نوع قضیة محصورة به کاررفته در صغری و کبری و نتیجة قیاس را مشخص کرده و نشان می‌داد که ضرب‌های منتج اشکال دوم تا چهارم از چه طریق، به ضرب‌های شکل اول بازمی‌گردند و نیز روش رد و تبدیل ضرب‌های منتج آن اشکال به ...  بیشتر

اعتبار استقراء یا عدم اعتبار قیاس؟!

محمدجواد کیانی بیدگلی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 239-260

https://doi.org/10.30465/lsj.2021.35993.1351

چکیده
  از یونان باستان تا جهان امروز مسأله‌ی استقراء ذهن اندیشمندان به خصوص منطق‌دانان و فلاسفه را درگیر خود نموده است. کاربرد استقراء نیز در حوزه‌های مختلف اهمیت امر را دوچندان نموده است. در پاسخ به این مسأله جواب‌های متفاوتی داده شده است؛ از آن‌جا که استقراء همواره در کنار قیاس به عنوان قسم دیگر استدلال مطرح بوده است و قیاس نیز نزد تقریبا ...  بیشتر

منطق قدیم
تمامیت منطق رواقی

امین شاهوردی

دوره 7، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 45-66

چکیده
  تمامیت منطق رواقی، برخلاف تمامیت منطق گزاره‌ای جدید که از‌سوی منطق‌دانان معاصر پذیرفته شده موضوعی موردتشکیک‌ است. در این مقاله، پس از بررسی نظام‌های گوناگونی که پژوهش‌گران مختلف براساس گفتارهای منطق‌دانان رواقی بازسازی کرده‌اند، به تمامیت این نظام‌ها اشاره و نشان داده می‌شود که هیچ‌یک از این نظام‌های بازسازی‌شده نمی‌توانند ...  بیشتر

انتقال ضرورت در موجهات ارسطو؛ نگاهی ارسطویی

حامد باستین

دوره 4، شماره 2 ، مهر 1392، ، صفحه 1-17

چکیده
  یکی از مسائل اساسی و مهم، راجع به موجهات ارسطو ناهم‌خوانی آرای وی در باب ضرورت، با آموزه‌های وی در حالت قیاس‌های مطلقه است. این مسئله از زمان خود ارسطو تاکنون مناقشات بسیاری را ایجاد کرده و تا امروز بیش‌تر محققان را به این نتیجه رسانده که ارسطو در موجهات خود دچار تناقض است. در این مقاله سعی شده تا با قرائتی جدید ولی تا جای ممکن منطبق ...  بیشتر

ارزیابی ترجمة عربی «قیاس ارسطو»

غلامرضا ذکیانی

دوره 2، شماره 2 ، مهر 1390، ، صفحه 77-95

چکیده
  ارغنون ارسطو حدود یازده قرن پس از پیدایش، به عربی ترجمه شد و دانشمندانی مانند فارابی و ابن ‌سینا پس از آشنایی با همین ترجمه‌ها، دست به خلق آثار منطقی در جهان اسلام زدند و همین آثار سبب پیدایش و بالندگی منطق میان مسلمانان شد. تحلیل و ارزیابی نخستین ترجمه‌های ارغنون سبب می‌شود از یک‌سو با اهتمام مسلمانان به میراث یونانی ...  بیشتر

ارزیابی ترجمة عربی «قیاس ارسطو» (دفتر اول)

غلامرضا ذکیانی

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1389، ، صفحه 51-78

چکیده
  ارغنون ارسطو در حدود یازده قرن پس از پیدایش، به زبان عربی ترجمه شد و دانشمندانی چون فارابی و ابن‌سینا پس از آشنایی با همین ترجمه‌ها، دست به خلق آثار منطقی در جهان اسلام زدند. و همین آثار سبب پیدایش و بالندگی منطق در میان مسلمین گشت. تحلیل و ارزیابی نخستین ترجمه‌های ارغنون سبب می‌شود از یکسو با اهتمام مسلمین به میراث یونانی ...  بیشتر