%0 Journal Article %T تبارشناسی نسبت‌های چهارگانه %J منطق‌پژوهی %I پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی %Z 2383-0662 %A فلاحی, اسد‌الله %D 2016 %\ 08/22/2016 %V 7 %N 1 %P 101-127 %! تبارشناسی نسبت‌های چهارگانه %K نسبت‌های چهارگانه %K منطق قدیم %K منطق‌دانان مسلمان %R %X هرچند پیشینۀ نسبت‌های چهارگانه میان مفاهیم به ارسطو و فرفوریوس می‌رسد، به منزلة یک تقسیم منطقی از نوآوری‌های منطق‌دانان مسلمان بوده و برای نخستین‌بار در آثار فارابی، غزالی، فخر رازی و خونجی و به صورت‌های متفاوت به علم منطق معرفی شده است. از آن‌جا که تقسیم‌های فارابی، غزالی و فخر رازی، به‌ترتیب، دچار مغالطه‌های «عدم انسجام»، «عدم مانعیت» و «تداخل اقسام» بودند مورد پذیرش منطق‌دانان بعدی قرار نگرفتند؛ اما تقسیم خونجی، چون از این مغالطه‌ها به‌دور بود، به کتاب‌های درسی منطق راه یافت و در منطق اسلامی تثبیت شد. با این‌که این تقسیم در همان آغاز با شبهه‌ها و پارادوکس‌های مهمی روبه‌رو شد، توانست در برابر آن‌ها ایستادگی کند و به جای‌گاه رفیع و تثبیت‌شدۀ امروزی خود دست یابد. این مقاله درصدد کاویدن پیشینۀ نسبت‌های چهارگانه و تعیین سهم هر‌یک از منطق‌دانان قدیم در پیش‌برد این بحث است. %U https://logicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2352_75dcfba6fcc6b4b174e4d25986fecfc1.pdf