منطق‌پژوهی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

ریشه‌یابی شبهة معدوم مطلق در فلسفة یونان

نوع مقاله : ترجمه و نقد

نویسنده

دکترای فلسفة اسلامی، دانشگاه تهران

چکیده

در فلسفة اسلامی معمولا منظور از «معدوم مطلق» چیزی است که نه در خارج موجود است و نه در ذهن. از آن‌جا که در فلسفة اسلامی گفته می‌شود «المعدوم المطلق لایخبرعنه و لایعلم»، این «شبهه» و «پارادوکس» در این‌جا به وجود می‌آید که همین لایخبر عنه و لایعلم خبر و علمی است از معدوم مطلق. پس معدوم مطلق هم‌زمان هم لایخبرعنه و لایعلم و هم یخبرعنه و یعلم. به این پارادوکس «شبهة معدوم مطلق» می‌گویند.
معدوم مطلق در متون اندیشمندان برجستة مسلمان معمولاً تا الهیات شفای ابن‌سینا ریشه‌یابی می‌شود و نه قبل‌تر ـ چه‌‌رسد به ریشة یونانی بحث؛ چراکه در جهان اسلام تاریخ فلسفه و منطق پیش از ابن‌سینا با ابهامات زیادی رو‌به‌رو است.
این پژوهش در پی آن است که شبهة معدوم مطلق را در «فلسفة یونان» ریشه‌یابی کند و نشان دهد ریشة تاریخی این پارادوکس به‌نوعی به فلسفة یونان می‌رسد و به دیدگاه‌های پارمنیدس و افلاطون دربارة عدم ناشناختنی بپردازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Roots of the Absolute Non-Existent Paradox in Greek Philosophy

نویسنده [English]

  • Mehdi Asadi

Ph.D in Islamic Philosophy, Tehran University

چکیده [English]

 
For Different thinkers, throughout history, ‘The unknowable non-existent’ has had different meanings. However, despite these differences, the ordinary absolute non-existent in Muslim philosophy (ma‘dūm muṭlaq; non-existent in both the external world and in the mind), can be expressed in this way: absolute non-existent is never existed in external world or in mind (rather it is impossible to be conceived in the mind), neither detailedly nor un-detailedly, neither in perception nor in imagination and intellect. ‘The absolute non-existent’ leads us to a paradox which is usually called the paradox of informing from absolute non-existent; suppose that (P) is ‘The absolute nonexistent is unknowable’, since the very P is a kind of knowledge or information about the absolute nonexistent, so we are encountered to a paradox. In this paper I explore the roots of the ‘absolute nonexistent’ and the paradox in Greek philosophy; actually in Parmenides and Plato.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Absolute nonexistent
  • paradox
  • Islamic philosophy
  • Parmenides
  • Plato
مراجع
ابن‌سینا (1371). المباحثات، تحقیق و تعلیق محسن بیدارفر، الطبعة الاولی، قم: بیدارفر.
ابن‌سینا (1385). الهیات شفاء، تحقیق حسن حسن‌زاده آملی، قم: بوستان کتاب.
افلاطون (1380). دورة کامل آثار افلاطون، ترجمة محمدحسن لطفی و رضا کاویانی، تهران: خوارزمی.
انصاری شیرازی، یحیی (1384). دروس شرح منظومه، ج 2، قم: بوستان کتاب.
آملی، محمدتقی (1374). دررالفوائد، قم: مؤسسه دارالتفسیر.
خراسانی، شرف‌الدین (1387). نخستین فیلسوفان یونان، تهران: علمی و فرهنگی.
راسل، برتراند (1340). تاریخ فلسفة غرب، ترجمة نجف دریابندری، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
ربانی گلپایگانی، علی (1374). ایضاح الحکمه، ترجمه و شرح بدایه الحکمه، ج 1، قم: اشراق.
رضانژاد، غلامحسین (1380). حکمت‌نامه، ج 1، تهران: الزهرا.
سهروردی، شهاب‌الدین (1375). مجموعه مصنفات، ج 1، تصحیح و مقدمة هانری کربن، تهران‏: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
شیروانی، علی (1388). ترجمه و شرح نهایه الحکمه، ج 1، قم: دار الفکر.
عظیمی، مهدی (1387). «ناسازوارة معدوم مطلق و گزاره‌های همتای آن»، مطالعات اسلامی: فلسفه و کلام، سال چهلم، پیاپی 2/ 81 .
فارابی (1986). کتاب الحروف، حققه و قدم له و علق علیه: محسن مهدی، بیروت: دار المشرق.
گاتری، دبیلیو. کی. سی. (بی‌تا). تاریخ فلسفة یونان، الیاییان، پارمنیدس، زنون، ملیسوس، ترجمة مهدی قوام‌صفری، تهران: فکر روز.
گاتلیب، آنتونی (۱۳۸۴). رؤیای خرد، تاریخ فلسفه، ترجمة: لیلا سازگار، تهران: ققنوس.
مصباح یزدی، محمدتقی (1383). شرح نهایه الحکمه، تحقیق و نگارش عبدالرسول عبودیت، ج 1، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
مطهری، مرتضی (1383). مجموعه آثار، ج 9، قم: صدرا‏.
مغنیه، محمدجواد (1972). فى ظلال نهج‌البلاغه، ج 1، بیروت: دار العلم للملایین.
مفید، شیخ محمد بن محمد بن نعمان (1413 ق). النکت فی مقدمات الأصول‏، قم: المؤتمر العالمی للشیخ المفید.
هیدجی، ملامحمد (1363-1404). تعلیقه الهیدجی علی المنظومه و شرحها، تهران: مؤسسة الاعلمی.
 
Anscombe, G. E. M. (1963). An Introduction to Wittgenstein's Tractatus, New York: Harper & Row.
Barnes, Jonathan (1982). The Presocratic Philosophers, the Arguments of the Philosophers, Ted. Honderich (ed.), Routledge.
Burnet, John (1908). Early Greek Philosophy, London: A. & C. Black.
Cornford, Francis Macdonald (1935). Plato's Theory of Knowledge, the Theaetetus and the Sophist of Plato, Trans. Running Commentary, Kegan Paul & Co. LTD.
Fairbanks, Arthur (1898). The First Philosophers of Greece, ed. and Trans. London: K. Paul, Trench, Trubner.
Fairbanks, Arthur (2009). The First Philosophers of Greece, An Edition and Translation of the Remaining Fragments of the Pre-Socratic Philosophers, Together with a Translation of the more Important Accounts of their Opinions Contained in the Early Epitomes of their Works, BiblioBazaar.
Freeman, Kathleen (1948). Ancilla to the Pre–Socratic Philosophers, a Complete Translation of the Fragments In Diels, Fragmente der Vorsokratiker, Harvard University Press.
Guthrie, W. K. C. (1971). A History of Greek Philosophy, the Presocratic Tradition from Parmenides to Democritus, Vol. III, Cambridge University Press.
Henn, Martin J. (2003). Parmenides of Elea, a Verse Translation with Interpretative Essays and Commentary to the Text, Praeger Publishers.
Palmer, John (2009). Parmenides and Presocratic Philosophy, Oxford University Press.
Parmenides (2009). Fragments, In Arthur Fairbanks (2009).
Plato (1997). Complete Works, Edited with Introduction and Notes by John M. Cooper Associate, D. S. Hutchinson (ed.), Hackett Publishing Company.
Runciman, W. G. (1962). Plato's Later Epistemology, Cambridge [Eng.] University Press.
Russell, Bertrand (2012). History of Western Philosophy, Routledge.
Tugwell, Simon (1964). ‘The Way of Truth’, The Classical Quarterly, New Series, Vol. 14, No. 1.
منطق‌پژوهی
دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9
فروردین 1393
صفحه 1-30
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار