Document Type : Research

Authors

postgraduate student

Abstract

Aristotle commences controversial debate with introducing three figures of syllogism. Then, the fourth figure was added to syllogism. In contrast to the other three figures which have a few discuses, the fourth figure has a lot of discussion and disagreements about conclusion conditions. Three controversial difference can be seen in this figure: (1)The worth of it (2) The conclusion conditions (3) the valid types of fourth figure. Some logician Before Athir al-Din al-Abhari (from Ibn Salah Hamedani to Afzal al-Din Khaneji), which are called antecedents accepted five valid types of the fourth figure under specific conditions and some logicians after him accepted eight valid types. It is worth mentioning that Abhari in some circumstances added three valid types to the five accepted types of fourth figure. Some of logicians after him (Taftazani, Hajj Molla Hadi Sabzavari) accepted eight types without any attention to these circumstances. We investigate the background of the fourth figure and its conditions.  After approving the primary idea, we concentrate on the rootes of this mistake and show that the misunderstanding about Abhari’s phrases was caused the expansion of his idea in modality syllogism to syllogism in general. 

Keywords

1)      ابن سهلان ساوی، عمر بن سهلان (1383). البصائر النصیریه فی علم منطق، حاشیه‌نویس: عبده، محمد، مترجم: غفار پور، مراغی، ناشر: شمس تبریز.
2)      ابن سینا (1392). اشارات و تنبیهات، ترجمه و شرح ملکشاهی، حسن، ج 2، چاپ 7، انتشارات سروش.
3)       ابن‌سینا (1404  ه ق). طبیعیات شفا، به تحقیق سعید زاید، قم: مکتبة آیة الله المرعشی.
4)      ابن‌سینا(1964م).  الشفاء(المنطق)، به تحقیق سعید زاید، قم: مکتبة آیة الله المرعشی.
5)      ابن‌سینا(1383). منطق دانشنامه علائی، مصحح: معین، محمد، مشکوه، محمد، همدان: دانشگاه بوعلی سینا.
6)       ابی الفتوح احمدبن محمد بن السری(1393). «فی الشکل رابع من اشکال قیاس حملی و هو الشکل المنسوب الی جالینوس»، اصل مقاله در ادامه مقاله فلاحی، اسداللهی، مقاله فی الشکل الرابع ابوالفتوح ابن الصلاح همدانی، جاویدان خرد، شماره 25.
7)      اثیر الدین الأبهری، خلاصة الافکار و نقاوهّ الاسرار، بی نا، بی سال.
8)      ارسطو( 1378). ارگانون، ترجمه دکتر میر شمس‌الدین ادیب سلطانی، انتشارات نگاه، چاپ اول.
9)      ایروینگ. ام. کپی، کارل کوهن، مک هامون(۲۰۱۳). درآمدی به منطق، انتشارات: مک میلان، چاپ چهاردهم.
10)   پور موسوی،سید مهدی(1395). «ارسطو و شکل چهارم قیاس حملی»، دو فصلنامه علمی ـ تخصصی  معارف منطقی، سال سوم،شماره اول.
11)   الخجندی الاصفهانی الشافعی(ابن ترکه) ( ۱۳۷۶). المناهح فی المنطق، الدکتور ابراهیم الدیباجی، زیر نظر دکتر مهدی محقق، دکتر محمد نقیب العطاس، دانشگاه تهران: موسسه مطالعات اسلامی‌.
12)   خواجه نصیر طوسی(1376). اساس الاقتباس، مصحح مدرس رضوی، تهران: انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
13)   خواجه نصیر طوسی(1375). شرح الاشارات و التنبیهات للمحقق الطوسی، ج اول، قم:  نشر البلاغة، نسخه الکترونیکی.
14)     خواجه نصیر طوسی-علامه حلی(1371). جوهر النضید، به تصحیح محسن بیدار فر،چاپ پنجم ،تهران: انتشارات بیدار.
15)   دانش‌پژوه، محمدتقی(1331). «داستان شکل جالینوسی در باختر» ، مجله مهر،ش86 .
16)   عسکری، سلیمانی‌امیری(1384). «چرا چهار شکل؟ یا سه شکل یا شش شکل» معرفت فلسفی سال دوم تابستان 1384 شماره 4.
17)   عظیمی ،مهدی(1395). «شکل چهارم قیاس حملی در منطق سهروردی» ، حکمت معاصر، سال هفتم، ش 3.
18)   عین‌الله زاده صمدی، اصغر(1391). «قاعده مفروض هر یک از ضربهای منتج قیاس اقترانی حملی»، خردنامه صدرا، ش 69.
19)   فخر رازی، محمد بن عمر(1388). «منطق الملخص، محقق فرامرز قراملکی»، احد محقق، اصغری نژاد، آدینه، نشر تهران.
20)   فلاحی، اسداللهی(1394). «تصحیح و تحقیق رساله اللامع فی الشکل الرابع  نوشته مجدالدین عبدالرزاق جیلی»، فلسفه و کلام اسلامی، سال 48، شماره 2.
21)   فلاحی، اسداللهی(1393). «مقاله فی الشکل الرابع ابوالفتوح ابن الصلاح همدانی»، جاویدان خرد، شماره 25.
22)   قراملکی، فرامرز (1380)، منطق (2)، چاپ چهارم، انتشارات دانشگاه پیام نور.
23)   الکاتبی قزوینی (1390). تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رساله الشمسیه، شارح قطب‌الدین رازی، حاشیه السیدشریف الجرجانی، تصحیح بیدار فر، محسن، انتشارات منشورات بیدار.
24)   محمد خوانساری(1384). منطق صوری، ج اول و دوم، چ 28، انتشارات آگاه.
25)   ملاصدرا (1362). منطق نوین، اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ترجمه و شرح مشکوة الدینی، عبد الم حسن، چاپ اول، انتشارات آگاه.
26)   نبوی، لطف‌الله(1376). رویکرد تاریخی به شکل چهارم قیاس حملی و شرایط انتاج آن، شماره 5، تهران: مدرس علوم انسانی.
27)   نجم الدین علی الکاتبی القزوینی(1384). الرسالة الشمسیة، انتشارات بیدار.
1- Kneale, W. & M. Kneale( 1978). TheDevelopment of Logic, Oxford: Clarendon Press
2- Ross,W.D.(1933).  Aristotle, Methuen & co, LTD.36 Essex Street WG. London.