Document Type : Research
Abstract
Predication is one of the main instruments in Logical analyses. Among all kinds of predication, ḥaml al-shay’ ‘alā nafsihī (predicating a thing of itself) is considered a contentious one in Islamic philosophy. One of these is what we can name by the help of post-Ṣadrīan terminology taking ḥaml al-shay’ ‘alā nafsihī as awwalī predication or take it as shāyi‘ predication, or by the help of mathematical terms, taking ḥaml al-shay’ ‘alā nafsihī as tautology. But with close inspection in Islamic predecessor’s ideas we can understand that it is naïve to think that ḥaml al-shay’ ‘alā nafsihī can be simply fallen under any of these kinds: awwalī predication, shāyi‘ predication, or tautology. In this article we try to show the problems of enforcing this predication into the framework of all the aforementioned predications. In our analyses, I am using “mā bihī al-ittihād” and “mā bihī al-Ikhtilāf” as two necessary conditions of each predication accepted by almost all of the Islamic thinkers, and used by them as a criteria for analyzing predications.
Keywords
- ابن رشد (1980م). تلخیص کتاب الجدل، تحقیق و تعلیق دکتر محمود سلیم سالم، قاهره: الهیئة المصریة.
- ایجی، عضد الدین (1325ق). المواقف، در: شرح المواقف، جرجانی، با تعلیقه حسن چلبی و عبد الکریم السیالکوتی، به تصحیح بدر الدین نعسانی، قم: الشریف الرضی، چاپ اول، دوره هشت جلدی.
- تهانوی، محمد على (1996م). کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، بیروت: مکتبة لبنان ناشرون، چاپ اول، دوره دو جلدی.
- جرجانی، میر سید شریف (1427ق/2007م). حاشیه بر شمسیه، در: شروح الشمسیة (مجموعة حواش و تعلیقات)، قم: انتشارات مدین، چاپ اول، دو بخشی.
- دوانی، جلال الدین (1427ق/2007م). حاشیه بر حاشیه جرجانی بر شمسیه، در: شروح الشمسیة (مجموعة حواش و تعلیقات)، قم: انتشارات مدین، چاپ اول، بخش دوم، صص 286-256.
- رازی، فخر الدین (1384). شرح الاشارات، مقدمه و تصحیح دکتر نجفزاده، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، دوره دو جلدی.
- رازی، قطب الدین (1384ب). شرح شمسیه، مقدمه و تصحیح محسن بیدارفر، قم: انتشارات بیدار، چاپ دوم.
- ― (1375). محاکمات، در: شرح الاشارات و التنبیهات مع المحاکمات، طوسی، قم: نشر البلاغة، چاپ اول، دوره سه جلدی.
- رشتی، حبیب الله (1313ق). بدائعالأفکار، تهران: مؤسسه آل بیت (ع).
- زراعت پیشه، محمود (1391). «نقد و بررسی تقسیم سه گانه حمل نزد میرداماد»، تاریخ فلسفه، زمستان، شماره 11، صص 139-158.
- ― (1393). حمل اولی و شایع: رهیافتی تاریخی، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
- سبزواری، ملاهادی (1360). التعلیقات على الشواهد الربوبیة، تصحیح و تعلیق سید جلال الدین آشتیانى، مشهد: المرکز الجامعى للنشر، چاپ دوم.
- شیرازی، قطب الدین (1369). درة التاج، به اهتمام و تصحیح سید محمد مشکوة، تهران: انتشارات حکمت، چاپ سوم.
- علوی، احمد (1376). شرح کتاب القبسات، تحقیق حامد ناجى اصفهانى، تهران: موسسه مطالعات اسلامى، چاپ اول.
- غرویان، محسن (1366) «نقد ترجمه المنطق»، کیهان اندیشه، شماره 12، خرداد و تیر، صفحات 99-92.
- گیلانی، شیخ عبدالله (1370) الرسالة المحیطة بتشکیکات فى القواعد المنطقیة مع تحقیقاتها، در: منطق و مباحث الفاظ، به اهتمام مهدى محقق و توشى هیکو ایزوتسو، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، صص: 395-357.
- مدرس زنوزی، علی (1363). رسالهی حملیه، انتشارات علمی و فرهنگی.
- ملاصدرا (1981م). الاسفار، بیروت: دار احیاء التراث، چاپ سوم، دوره نه جلدی.
- ― (1360). الشواهد، تصحیح و تعلیق سید جلال الدین آشتیانى، مشهد: المرکز الجامعى للنشر، چاپ دوم.
- ― (1363ب). المشاعر، به اهتمام هانرى کربن، تهران: کتابخانه طهورى، چاپ دوم.
- ― (1363). مفاتیح الغیب، مقدمه و تصحیح محمد خواجوى، تهران: موسسه تحقیقات فرهنگى، چاپ اول.
- موحد، ضیاء (1382). از ارسطو تا گودل، تهران: انتشارات هرمس، چاپ اول.
- ― (1385). «معنی و مصداق در اسامی و اینهمانی و ضرورت»، نامه فلسفی، ج 2، ش 1، صص 10-3.
- میرداماد (1381). الافق المبین، در: مصنفات میر داماد، به اهتمام عبد الله نورانى، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى، چاپ اول، ج 2.
- ― (1381ب). الصراط المستقیم، در: مصنفات میر داماد، به اهتمام عبد الله نورانى، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى، چاپ اول، ج 1، صص 496-329.