انتقال ضرورت در موجهات ارسطو؛ نگاهی ارسطویی

حامد باستین

دوره 4، شماره 2 ، مهر 1392، صفحه 1-17

چکیده
  یکی از مسائل اساسی و مهم، راجع به موجهات ارسطو ناهم‌خوانی آرای وی در باب ضرورت، با آموزه‌های وی در حالت قیاس‌های مطلقه است. این مسئله از زمان خود ارسطو تاکنون مناقشات بسیاری را ایجاد کرده و تا امروز بیش‌تر محققان را به این نتیجه رسانده که ارسطو در موجهات خود دچار تناقض است. در این مقاله سعی شده تا با قرائتی جدید ولی تا جای ممکن منطبق ...  بیشتر

معضل مثال نقض در قیاس ارسطو تحلیل و نقد روش اوکاسیویچ

جواد بیگی

دوره 4، شماره 2 ، مهر 1392، صفحه 18-41

چکیده
  منطق ارسطو از دیرباز یکی از سیستم‌های منطقی مورد توجه فلاسفه و حکما بوده است. از آن‌جا که لازمة داشتن نگاهی کاربردی به منطق ارسطو، فهم قیاس و اشکال سه‌گانه‌اش است، در این مقاله به بحث قیاس به طور جدی پرداخته خواهد شد. یکی از مباحث مهم قیاس ارسطو ضرب‌های منتج و عقیم است، با این حال نکتة جالب این است که در اعصار گذشته آن‌چنان که به ضرب‌های ...  بیشتر

برهان جایگشت علیه رئالیسم متافیزیکی

سیدمحمدعلی حجتی؛ سلمان پناهی

دوره 4، شماره 2 ، مهر 1392، صفحه 43-64

چکیده
  رئالیسم ایده‌ای است شهودی که عموم انسان‌ها آن را به طور صریح یا ضمنی پذیرفته‌اند. کم‌تر کسی هست که وجود اشیای مستقل از ذهن یا ارتباط میان صدق و اوضاع جهان را نپذیرد، اما چگونگی ارتباط زبان با واقعیت محل بحث‌های زیادی است. یکی از نظریاتی که با شهود ما سازگاری بیش‌تری دارد انطباق میان اجزای زبان با عناصر عالم خارج است؛ اما مانند بسیاری ...  بیشتر

نقد و بررسی روش‌شناسی ارسطو از منظر هینتیکا

غلامرضا ذکیانی؛ محمدامین برادران نیکو

دوره 4، شماره 2 ، مهر 1392، صفحه 65-93

چکیده
  نه‌تنها نزد همگان پذیرفته شده است که ارسطو مدون علم منطق است، بلکه اغلب بر این باورند که آن‌چه او تدوین کرد نه‌فقط «علم منطق»، بلکه «منطق علم» یا روش‌شناسی نیز به‌شمار می‌آید. تاکنون ارسطوپژوهان، از میان مؤلفه‌های روش‌شناسی ارسطویی، نقش اصلی و محوری را به نظریة برهان و روش قیاسی وی داده‌اند و سایر اجزای منطق وی، مانند ...  بیشتر

تعریف قضایای اولی از منظر محمدتقی مصباح یزدی

امیرحسین زادیوسفی؛ داود حسینی

دوره 4، شماره 2 ، مهر 1392، صفحه 95-112

چکیده
  در میان فلاسفة اسلامی معاصر محمدتقی مصباح یزدی دارای نظریه‌ای در باب ماهیت قضایای اولی است. وی قائل است که قضایای اولی قضایایی‌اند که اولاً تحلیلی‌اند و ثانیاً مفاهیم تشکیل‌دهندة آن‌ها، معقولات ثانیة فلسفی‌اند. در مقالة حاضر ابتدا نظریة مصباح یزدی دربارة ماهیت قضایای اولی را شرح می‌دهیم و سپس با توجه به تعریف رایج از قضیة اولی ...  بیشتر

مواضع جدلی در منطق ابن‌سینا: از اصول مناظره تا مغالطات تعریف

مهدی عظیمی

دوره 4، شماره 2 ، مهر 1392، صفحه 113-142

چکیده
  مواضع جدلی را ارسطو و مشائیان به‌ منزلۀ «اصول مناظره» به‌کار می‌گرفتند ولی ابن‌سینا کارکرد آن‌ها را به «مغالطات تعریف» دگرگون ساخته است. این یکی از برجسته‌ترین نوآوری‌های ابن‌سیناست که پویایی اندیشة منطقی او و استقلال آن از منطق ارسطو و مشائیان را به‌خوبی نشان می‌دهد، با این حال تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. ...  بیشتر