نوع مقاله : ترجمه و نقد
نویسندگان
1 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
2 استادیار دانشگاه الزهرا (س)
چکیده
این مقاله از زاویه‌ای تاریخی به بحث پیرامون «نسب اربع» یا رابطة میان مفاهیم کلی می‌پردازد. منطق‌دانان بزرگ پیش ـ ابن سینایی نظیر ارسطو و فارابی و همچنین شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا به موضوع «نسبت‌های چهارگانه» بین مفاهیم کلی از حیث صدق و انطباق تفطنی نداشته‌اند. غزالی نخستین فیلسوفی است که این موضوع را در چهار نسبت به حصر عقلی، و بدون ذکر رابطة تباین مطرح می‌کند. افضل‌الدین خونجی و سراج‌الدین ارموی به تبعیت از خونجی، نخستین منطق‌دانان پس از غزالی هستند که موضوع نسبت‌های چهارگانه به شکل کنونی آن و نیز نسبت بین نقایض آن‌ها را تبیین کرده‌اند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Historical Movement of the Four Relationships in Islamic Logic
نویسندگان [English]
- Seyedeh Zahra Musavi 1
- Mahnaz Amirkhani 2
چکیده [English]
This essay studies Nisab Arba` or the relationships between universal concepts from historical aspect. The great pre-Avicennian logicians as like as Aristotle and Farabi, and also Avicenna himself didn’t pay attention to the issue of the four relationships between universal concepts with respect to their extensionality and comparability. Ghazali was the first philosopher who raised the above issue with intellectual restriction, without contrast relation. Afzal al-din khunaji and siraj al-din Urmawi–following him– were the first post-Ghazali logicians that explained the four relationships in the current forms, and the relations between their contraries.
کلیدواژه‌ها [English]
- Logic
- the four relationships
- Avicenna
- Ghazali
)