نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانش اموخته کارشناسی ارشد فلسفه وکلام اسلامی از دانشگاه ادیان ومذاهب قم

چکیده

یکی از مسائل مهم در فلسفه اسلامی، بحث از وجود ذهنی و اشکال‌های مطرح به آن است. از میان اشکال‌هایی که به وجود ذهنی مطرح شده است، دو اشکال بنیادهای این مسئله را با تردید مواجه کرده است. اشکال اجتماع جوهر و عرض و اجتماع مقوله‌های عرضی تحت یکدیگر. مسئله اصلی این مقاله نشان‌دادن کاربرد تمایز میان حمل اولی و حمل شایع در اثبات و حل اشکال‌های وجود ذهنی نزد میرداماد است. روش بحث، روش کتابخانه‌ای و تاریخی خواهد بود. پاسخ اجمالی که این به مسئله اصلی این است که میرداماد را می‌توان یکی از طلایه‌داران بحث از حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی دانست و وی توانسته همان جوابی را با تفکیک بین دو حمل به مسئله وجود ذهنی بدهد که بعدها به نام شاگردش ملاصدرا ثبت شده است. در ضمن میرداماد در بسط و گسترش نظریه حمل و تمایز حمل اولی و شایع تأثیر به سزایی داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The tautological predication and the common technical predication and its application by Mirdamad in the issue of mental existence

نویسنده [English]

  • mehdi asgari

Graduate of Islamic Philosophy and Theology from Qom University of Religions and Religions

چکیده [English]

One of the important issues in Islamic philosophy is the discussion of mental existence and its forms. Among the forms that have become mental, two forms have challenged the foundations of this issue. Forms of community of substance and width and community of transverse categories under each other. The main issue of this article is to show the application of the distinction between the first pregnancy and the common pregnancy in proving and solving the problems of mental existence in Mirdamad. The method of discussion will be library and historical method. The brief answer to this main question is that Mirdamad was able to give the same answer to the problem of mental existence by separating the two, which was later registered in the name of his student Mulla- Sadra. Meanwhile, Mirdamad has had a great impact on the development of the theory of predication and the distinction between the tautological and common technical predication.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mirdamad
  • mental existence
  • tautological predication
  • common technical predication
ابراهیمی دینانی، غلامحسین، (1380)، قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى‌.
ابن‏سینا، حسین بن عبدالله، (1379)، النجاه من الغرق فی بحر الضلالات، مقدمه و تصحیح محمدتقی دانشپژوه، دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ابن‏سینا، حسین‏بن‏عبدالله، (1404الف)، التعلیقات، تحقیق عبدالرحمن بدوی، قم: مکتبة الأعلام الاسلامی.
ابن‏سینا، حسین‏بن‏عبدالله، (1404ب)، المنطق من کتاب الشفاء (المدخل)، تحقیق سعید زاید و دیگران، قم: مکتبة آیت‏الله مرعشی نجفی.
ابن‏سینا، حسین‏بن‏عبدالله، (1404پ)، المنطق من کتاب الشفاء (البرهان)، تحقیق سعید زاید و دیگران، قم: مکتبة آیت‏الله مرعشی نجفی.
حسن زاده آملی، حسن، (1387)، شرح فارسی الأسفار الأربعة، گردآورنده محمدحسین نائیجی، قم: بوستان کتاب قم انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
رازی، فخرالدین، (1384)، شرح الاشارات و التنبیهات، مقدمه و تصحیح علیرضا نجف‏زاده‏، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى.
رازی، فخرالدین، (1411)،  المباحث المشرقیه فی علم الالهیات و الطبیعیات، چاپ دوم، قم: انتشارات بیدار.
زنوزی، علی، (1378)، رسالة فی مباحث الحمل در مجموعه مصنفات حکیم مؤسس آقا علی مدرس طهرانی، تصحیح محسن کدیور، تهران: اطلاعات.
سبزواری، ملاهادی، (1369)، شرح المنظومه، تصحیح و تعلیق آیت‏الله حسن حسن‏زاده آملی، تقدیم و تحقیق مسعود طالبی، تهران: انتشارات ناب.
سبزواری، هادی، (1383)، أسرار الحکم فی المفتتح و المختتم، تصحیح کریم فیضی، مقدمه منوچهر صدوقی سها، قم: مطبوعات دینی.
سهروردی، شهابالدین، (1375)، مجموعه مصنفات، تصحیح هانری کربن و دیگران، چاپ دوم، تهران: انتشارات موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
شیرازی، سیدرضی، (1392)، درس‏های شرح منظومه حکیم سبزواری، ویرایش و تنظیم فاطمه فنا، تهران: انتشارات حکمت.
شیرازی، محمد بن ابراهیم (ملاصدرا)، (1354)، المبدأ و المعاد، تصحیح سیدجلال‏الدین آشتیانی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
شیرازی، محمد بن ابراهیم (ملاصدرا)، (1981)،  الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، چاپ سوم، بیروت، دار احیاء التراث.
شیرازی،‌ محمد بن ابراهیم (ملاصدرا)‏، (بی‌تا)، الحاشیة على الهیات الشفاء، قم: انتشارات بیدار.
طوسی، نصیرالدین، (1407)، تجرید الإعتقاد، تحقیق محمدجواد حسینی جلالی، بی‌جا: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
عضدالدین ایجی، عبدالرحمن، (بی‌تا)، شرح المواقف،‌ قم: الشریف المرتضی.
علوی، سید احمد، (1376)، شرح کتاب القبسات، تحقیق حامد ناجی اصفهانی، تهران: موسسه مطالعات اسلامی.
کدیور، محسن، (1378)، مقدمه مجموعه مصنفات حکیم مؤسس آقا علی مدرس طهرانی، تهران: اطلاعات.
لاهیجی، محمدجعفر، (1386)، شرح المشاعر ملاصدرا، تصحیح سیدجلال‏الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب قم انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
مطهری، مرتضی، (1376)، مجموعه آثار. ج9، تهران: انتشارات صدرا.
میرداماد، محمدباقر، (1367)، القبسات، به‌اهتمام مهدی محقق و دیگران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
میرداماد، محمدباقر، (1376)، تقویم الایمان و شرحه، تحقیق علی اوجبی، تهران: مرکز پزوهشی میراث مکتوب.
میرداماد، محمدباقر، (1380)، جذوات و مواقیت، تحقیق علی اوجبی، تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب.
میرداماد، محمدباقر، (1381)، مصنفات، به‌اهتمام عبدالله نورانی و مقدمه مهدی محقق، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.