نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• محمد فروغی ¹
• هادی وکیلی ²
• اعظم قاسمی ²

¹ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی/دانشجوی دکتری حکمت متعالیه

² عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی/پژوهشکده حکمت معاصر

چکیده

بیشتر تعاریف ارائه شده برای مادی و مجرد به گونه­ای هستند که ابتدا امر مادی تعریف می­گردد سپس امر مجرد به گونه سلبی (سلب ماده، خواص ماده یا وابستگی به ماده) تعریف می شود: مجرد آن چیزی است که مادی نیست. ایراد وارد به اینگونه تعاریف سلبی این است که دیگر نمی­توان بین شی اول و سلب آن شی، حدواسط و شی سومی تعریف کرد. لذا بر اساس این گونه تعاریف نمی­توان بین ماده صرف و مجرد تام دسته دیگری از امور (مثلا مجرد برزخی) تعریف کرد. در این مقاله سعی شده ابتدا تعاریف موجود در خصوص مادی و مجرد بررسی گردد، سپس نشان داده شود که با توجه به نظر صدرالمتالهین در خصوص حرکت جوهری اشتدادی نفس ناطقه، لازم است بین مادی صرف و مجرد تام طیفی از امور داشته باشیم، طیفی شامل مادی محض، اندک تجرد نفس نباتی، تجرد مثالی، تجرد عقلی و فوق تجرد و همچنین مراتبی باید بین این مراتب ذکر شده وجود داشته باشد. آنگاه نشان می­دهیم که این نگاه طیف گونه به اشیاء با تعاریف مبتنی بر حصر عقلی و به طریق اولی با تعریف سنتی مادی-مجرد (تعریف دوگانه ایجابی - سلبی) سازگار نمی­باشد. نهایتاً بیان می­کنیم که نمی­شود تعریفی جامع برای امری که واحد شخصی ذومراتب است، ارائه داد؛ و در پایان با اشاره مختصر به منطق فازی بیان ­می­کنیم که باید به‌گونه‌ای فازی به مسئله نگاه کرد؛ و تعریف جدیدی با استفاده از منطق فازی ارائه می‌دهیم.

کلیدواژه‌ها

• مادی
• مجرد
• حرکت جوهری اشتدادی
• تعریف مادی و مجرد
• منطق فازی

موضوعات

• منطق فلسفی

عنوان مقاله [English]

Redefinition of Material/Immaterial using Fuzzy Logic

نویسندگان [English]

• Mohammad Foroughi ¹
• Hadi Vakili ²
• Azam Ghasemi ²

چکیده [English]

Most of definitions presented for material/immaterial thing have a common form: first they define material thing, then they define immaterial thing as a thing that is not material. There is a common objection to these kind of definitions: all of them are such that we cannot define something between material thing and immaterial thing. In this research we try to investigate common definitions of material/immaterial thing, then web prove that according to Mulla Sadra''s viewpoint about Substantial Motion of human soul, we should define some levels between pure material and pure immaterial, In fact there should be a spectrum beginning from pure material thing and ending to pure immaterial thing. Then we show that this new viewpoint to definition of material/immaterial thing (spectrum view) is not compatible with traditional definition system that uses Alhasr al''Aghi. Finally we propose a new approach toward definition of immaterial (and material) thing using fuzzy logic.

کلیدواژه‌ها [English]

• Material
• Immaterial
• substantial motion
• Definition
• fuzzy logic