نوع مقاله : نامه به سردبیر

نویسنده

• غلامرضا ذکیانی

استاد‌یار دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

ارغنون ارسطو در حدود یازده قرن پس از پیدایش، به زبان عربی ترجمه شد و دانشمندانی چون فارابی و ابن‌سینا پس از آشنایی با همین ترجمه‌ها، دست به خلق آثار منطقی در جهان اسلام زدند. و همین آثار سبب پیدایش و بالندگی منطق در میان مسلمین گشت. تحلیل و ارزیابی نخستین ترجمه‌های ارغنون سبب می‌شود از یکسو با اهتمام مسلمین به میراث یونانی در سده‌های نخستین و از سوی دیگر با میزان صحت و دقت این ترجمه‌ها آشنا شویم. عبدالرحمن بدوی نخستین ترجمه‌های عربی از مجموعة ارغنون ارسطو به علاوه ایساغوجی فرفوریوس را در یک مجموعة سه‌جلدی جمع‌آوری و تصحیح کرده است. پس از مقایسة ترجمة عربی «قیاس» با متن یونانی و ترجمه‌های انگلیسی (جنکینسون) و فارسی (ادیب‌ سلطانی) از تحلیلات اولی، با حدود یکصد مورد اختلاف کلی و جزئی مواجه شدیم. این اختلافات را تحت عناوینی چون برتری‌های ترجمه، کاستی‌ها در ترجمه، عربی نامفهوم، عبارات اضافی، خطای ترجمه، تغییر مثال، خطای تصحیح، توضیح اضافی دسته‌بندی نمودیم. در مقدمه، ضمن اشاره به اهمیت عصر ترجمه، به مسائل دیگری چون ترجمة ارغنون، مترجم قیاس، تصحیح بدوی، روش مقایسه و برتری‌های ترجمة عربی اشاره نموده‌ایم.

کلیدواژه‌ها

• ارسطو
• منطق
• قیاس
• تذاری
• عصر ترجمه

عنوان مقاله [English]

Assessment of the Arabic Translation of “Aristotle’s Syllogism”

نویسنده [English]

• Gholamreza Zakiany

Assistant Professor, Department of Philosophy, Allameh Tabatabai University

چکیده [English]

Eleven centuries after its appearance, Aristotle’s Organon was translated into Arabic and by acquainting with such translations, some elite scholars, e.g. al-Fārābi and Ibn Sinā, started to write and publish logical writings in the Islamic world. These writings caused rising and developing the logic among Muslims. Analyzing and assessing the first Arabic translations of the Organon make us acquainted, on the one hand with the Muslims attention to the Greek philosophical heritages in the earlier centuries and on the other hand with the amount of these translations accuracy. Abdul-Rahmān Badawī has gathered and edited the first Arabic translations of Aristotle’s Organon and Porphyry’s Isagoge in a three volume book. After comparing Arabic translation of Syllogism to its original Greek and to English (Jenkinson) and Persian (Adib-Soltāni) translations of the Prior Analytics, we found almost one hundred differences between them. We have categorized these differences under some titles as preference and cost of translation, unintelligible Arabic, supplemented statement, translation mistakes, change and replacement of examples, errors of editing and added explanations. In addition to indicating the significance of the translation age, we touch, in the introduction of this article, some other subjects such as Organon translation, Syllogism’s translator, Badawī’s translation, methodology of comparing different translations and preferences of Arabic translation.

کلیدواژه‌ها [English]

• Aristotle
• Logic
• syllogism
• Tizarī
• Translation Age