نوع مقاله : ترویجی
نویسنده
دانشیار گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
منطقدانان قرون وسطی برای ضرب‌های منتج قیاس اقترانی حملی اسامی اختصاری انتخاب کرده بودند. این اسامی به نحوی انتخاب شده بود که نوع قضیة محصورة به کاررفته در صغری و کبری و نتیجة قیاس را مشخص کرده و نشان می‌داد که ضرب‌های منتج اشکال دوم تا چهارم از چه طریق، به ضرب‌های شکل اول بازمی‌گردند و نیز روش رد و تبدیل ضرب‌های منتج آن اشکال به شکل اول چگونه است. به عنوان مثال نام ضرب اول قیاس، باربارا (Barbara) است. حروف صدادار به کار رفته در این اسم، بیانگر نوع قضیة محصورة در مقدمات و نتیجة این ضرب از قیاس است. در این مختصر این اسامی اختصاری و نکات مرتبط با آنها توضیح داده شده است. همچنین علت متفاوت بودن این اسامی در مورد شکل چهارم بیان شده و به تاریخچة تغییرات این اسامی در مورد شکل چهارم اشاره شده است. در پایان مقایسه‌ای میان این روش و روش استفاده از قواعد کلی انتاج توسط منطقدانان مسلمان صورت گرفت و مزایا و معایب هر یک از این دو روش بیان گردید.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
How medieval logicians explain the valid syllogism moods
نویسنده [English]
- saeed Anvari
Associate Professor, Department of Philosophy, Allameh Tabatabaei University
چکیده [English]
Medieval logicians chose acronyms for valid syllogism moods. These names were chosen in such a way as to determine the type of propositions used in the minor and major premises and the result of the syllogism. Moreover, it showed how the valid moods of the second to fourth figure return to the moods of the first figure and the method of rejecting and converting the valid moods of those figures to the first figure. The vowels used in this name indicate the type of proposition. For example, the name of the first mood of the analogy is Barbara. The vowels used in this acronym indicate the type of proposition enclosed in the premises and the conclusion of these moods of syllogism. In this article, these acronyms and their related points are explained. Also, the reason for the difference of these names is stated in the fourth figure, And the history of the changes of these names is mentioned in the fourth figure. Finally, a comparison between this method and the method of using the general rules of inference by Muslim logicians has been made, And the advantages and disadvantages of each of these two methods are stated.
کلیدواژه‌ها [English]
- Syllogism
- Valid moods
- Medieval logicians
- History of logic
- تیدمن، پل و هاوارد کهین، 1383، درآمدی نو به منطق، ترجمة: رضا اکبری، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
- حیدری، داود، 1389، منطق استدلال - منطق حملی، مشهد: انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد.
- خوانساری، محمد، 1366، دورة منطق مختصر صوری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- مصاحب، غلامحسین، 1385، مدخل منطق صورت (منطق ریاضی)، تهران: انتشارات حکمت.
- نبوی، لطف الله، 1385، «منطق حملی بر اساس ضرب Ferio»، تراز اندیشه (مجموعه مقالات)، تهران: انتشارات بصیرت (حکمت)، ص91-ص117.
- ــــــــــــــ، 1389، مبانی منطق و روش شناسی، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
- Anthony Kenny, 2007, Medieval Philosophy, Oxford University Press, Vol: 2, Chapter: 3, Proposition and Syllogisms.
- Nicholas Rescher, 1966, Galen and The Syllogism, University of Pittsburgh Press, P. 30-31.
- Paul Vincent Spade, 1996, Thoughts Words and Things: An Introduction to Late Mediaeval Logic and Semantic Theory, P. 24.
- The New Encyclopaedia Britannica, 1988, Chicago, Vol: 23, P. 236.
- William Kneale and Martha Kneale, 1971, The Development of Logic, Oxford, Clarendon Press, P. 232-233.
)